Wstępne informacje

Najważniejsze zmiany w zakresie prawa pracy mają dotyczyć m.in.:

• wniosku o zmianę pracy i płacy,
• umowy na okres próbny,
• uzasadnienia wypowiedzenia Umowy o pracę,
• informacji o warunkach zatrudnienia,
• szkoleń pracowników,
• zwolnienia osobistego.

Wniosek o zmianę warunków pracy i płacy

Projekt zmiany kodeksu pracy umożliwi Pracownikom złożenie wniosku o zmianę rodzaju pracy, zmianę umowy o pracę z czasu określonego na czas nieokreślony oraz zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy.

Podstawowym warunkiem umożliwiającym złożenie przez pracownika wniosku, o którym mowa powyżej, jest zatrudnienie u danego pracodawcy trwające przez co najmniej 6 miesięcy.

Wniosek o zmianę warunków pracy Pracownik będzie mógł złożyć raz w roku w formie pisemnej lub elektronicznej. Z kolei na Pracodawcy ciążyć będzie obowiązek sporządzenia odpowiedzi na wniosek Pracownika wraz z uzasadnieniem w terminie jednego miesiąca.

Należy mieć na uwadze, że Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na okres próbny nie będą mieli prawa do wnioskowania o zmianę zatrudnienia.

Umowy na okres próbny

Nowelizacja kodeksu pracy przewiduje również zmiany w zakresie okresu obowiązywania umowy na okres próbny. Czas trwania umów na okres próbny będzie zależny od okresu, na jaki Strony Umowy zamierzają zawrzeć Umowę o pracę.

Umowa o pracę na okres próbny będzie mogła zostać zawarta na okres nieprzekraczający:

• jednego miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia następnie umowy na czas określony krótszy niż sześć miesięcy,
• dwóch miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia następnie umowy na czas określony wynoszący co najmniej sześć miesięcy i krótszy niż dwanaście miesięcy.

Strony będą mogły wydłużyć powyższe okresy o:

• miesiąc, jeżeli będzie to uzasadnione rodzajem pracy.
• czas urlopu oraz innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli takie wystąpią.

Po wdrożeniu dyrektyw unijnych Pracodawca nie będzie miał możliwości zawierania kolejnych umów na okres próbny z tym samym pracownikiem, chyba, że Pracownik będzie świadczył zupełnie inny rodzaj pracy.

Obowiązek uzasadniania wypowiedzenia Umowy o pracę

Zgodnie z nowelizacją, Pracodawca będzie zobowiązany do uzasadnienia wypowiedzenia Umowy o pracę niezależnie, czy jest to umowa zawarta na czas nieokreślony lub określony.
Z tym zastrzeżeniem, że obowiązek ten nie będzie dotyczył umów zawartych na okres próbny.

Obecnie Pracodawca w wypowiedzeniu umowy o pracę musiał wskazać przyczynę uzasadniająca wypowiedzenie tylko w przypadku umów o pracę zawartych na czas nieokreślony.

W przypadku niewywiązania się z obowiązku przez Pracodawcę, Pracownikowi będzie przysługiwało roszczenie o przywrócenie do pracy oraz odszkodowanie.

Informacja o warunkach zatrudnienia

Zgodnie z projektem nowelizacji kodeksu pracy, Pracodawca poza aktualnym obowiązkiem przekazywania informacji Pracownikowi, będzie zobowiązany również do informowania Pracownika o:

• przysługujących mu przerwach w pracy,
• zasadach dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych,
• obowiązującej procedurze rozwiązania stosunku pracy,
• prawie pracownika do szkoleń zapewnianych przez pracodawcę,
• zasadach przemieszczania się pomiędzy miejscami pracy (w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy).

Pracodawca powinien poinformować Pracownika o warunkach pracy nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia zawarcia umowy o pracę.

Szkolenia zawodowe – nowy rodzaj szkoleń

Wdrożenie unijnych dyrektyw związane będzie również z kolejnym nowym obowiązkiem dla Pracodawcy w zakresie przeprowadzania szkoleń dla pracowników, które są koniecznie do świadczenia określonego rodzaju pracy lub objęciu danego stanowiska. Zasady kierowania Pracowników na tego rodzaju szkolenia Pracodawca będzie musiał określić w Umowie o pracę lub w Regulaminie pracy, jeżeli w danym zakładzie pracy go wdrożono.

W przypadku  szkoleń zawodowych Pracodawca będzie ponosić całkowity koszt szkolenia. Szkolenia będą musiały odbywać się w godzinach pracy Pracownika. Jeżeli szkolenia zawodowe będą przeprowadzane po godzinach pracy Pracownika, Pracodawca będzie zobowiązany do wliczenia tego czasu do czasu pracy.

Zwolnienia osobiste

Po wdrożeniu nowych przepisów prawa pracy, Pracownik uzyska nowe uprawnienie w postaci zwolnienia osobistego w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym.

Pracownik będzie mógł uzyskać zwolnienie w przypadku wystąpienia jednej z poniższych przyczyn:

• siła wyższa,
• pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem,
• jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika.

Wniosek o zwolnienie osobiste Pracownik będzie zobowiązany złożyć najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Pracodawca będzie musiał Pracownikowi wypłacić wynagrodzenia za okres tego zwolnienia w wysokości 50% wynagrodzenia.

W związku z nadchodzącymi zmianami przepisów prawa pracy Pracodawca zobowiązany będzie do utworzenia nowych wzorów dokumentów, w tym w szczególności nowych wzorów Umów, dokumentów informacyjnych, wniosków urlopowych, czy także wprowadzić zmiany w obowiązujących już w zakładach pracy Regulaminów pracy i wynagradzania.

Na ostateczny kształt zmian będziemy musieli jednak jeszcze poczekać, zgodnie z założeniami, ustawa wdrażająca unijne dyrektywy powinna przyjąć swój ostateczny kształt w II kwartale 2022 r.