Przychody z reklam
Platformy internetowe, takie jak YouTube dają swoim użytkownikom możliwość wyboru, czy w trakcie odtwarzania nagrań będą wyświetlać się odpłatne reklamy. Jeśli użytkownik wyrazi zgodę, portal wypłaci mu wynagrodzenie, którego wysokość zależna jest od liczby wyświetleń. Użytkownik uzyskuje zatem przychód, który musi opodatkować.
W przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które tworzą i rozwijają swoje kanały na platformach internetowych w ramach hobby, robią to w sposób niezorganizowany i częstokroć spontaniczny, a uzyskują z tego tytułu przychód, pojawia się pytanie czy taki użytkownik powinien rozliczać się z tych przychodów według skali podatkowej, czy też ma do wyboru inną formę opodatkowania?
Organy podatkowe stoją na stanowisku, że jeśli działalność użytkowników platform nie spełnia przesłanek do uznania za działalność gospodarczą, przychody te powinny być zaliczone do przychodów z innych źródeł, a w konsekwencji podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Jak wynika z interpretacji indywidualnych (sygn. 0115-KDIT1.4011.363.2021.1.JG oraz 0114-KDIP3-1.4011.174.2019.1.ES) organy podatkowe twierdzą, że niemożliwy jest wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu powierzchni reklamowej, gdyż użytkownik zamieszcza filmy na powierzchni należącej do platformy, a zatem nie udostępnia powierzchni reklamowej, która należałaby do niego.
Odmienne stanowisko w tej sprawie mają sądy administracyjne, czego przykładem jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. III SA/Wa 1041/19), z którego wynika, że ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienił nie tylko najem i dzierżawę, ale także podnajem i poddzierżawę, zatem ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie przysługuje wyłącznie właścicielom stron internetowych.
Natomiast w sytuacji, w której osoba prowadząca kanał na platformach internetowych podejmuje aktywność w sposób zorganizowany i ciągły, w celach zarobkowych, przychody z takiej działalności powinny być zaliczone do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Co do zasady, przychody z działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej, chyba że podatnik wybierze inną formę opodatkowania, np. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Możliwość wyboru opodatkowania ryczałtem wynika z art. 9a ust. 1 ustawy z o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może być stosowany do wszystkich rodzajów działalności gospodarczej za wyjątkiem tych, które wskazane zostały w katalogu zawartym w art. 8 ustawy o ryczałcie. Katalog wyłączeń nie obejmuje jednak aktywności polegającej na uzyskiwaniu przychodów z reklam, co oznacza, że przysporzenia te mogą być opodatkowana ryczałtem. Kluczowe będzie natomiast określenie właściwej stawki ryczałtu.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit o. u.z.p.d., ryczałt od przychodów ze świadczenia usług reklamowych wynosi 15%.
Czynności streamowania, które mają miejsce na platformie Twitch, mogą być także zaliczone do grupy przesyłanie strumieni wideo przez Internet (PKWiU 59.11.25.0) lub przesyłanie strumieni audio przez Internet (PKWiU 59.20.36.0), o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit i u.z.p.d. Do tych usług również stosuje się 15% stawkę ryczałtu.
Natomiast z perspektywy odbiorcy, streamowanie można oceniać jako świadczenie usługi o charakterze rozrywkowym. Takie usługi zaliczane są do grupy 93 PKWiU jako pozostałe usługi związane z rozrywką, a konkretnie do PKWiU 93.29.29.0 jako pozostałe usługi związane z rozrywką, gdzie indziej niesklasyfikowane. Usługi te zostały wskazane w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit z u.z.p.d i podlegają opodatkowaniu stawką 15% ryczałtu.
Natomiast w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.524.2021.2.ISL) wskazano, że w przypadku usług polegających na umieszczaniu filmików na portalach społecznościowych, podczas, których wyświetlane są reklamy, podlegają one pod grupowanie PKWiU 59.11.30.0 – „Sprzedaż miejsca lub czasu na cele reklamowe w filmach, nagraniach video programach telewizyjnych”, a w konsekwencji możliwe będzie zastosowanie 8,5% stawkę ryczałtu (oraz 12,5% powyżej przychodu rocznego w kwocie 100 tys. zł rocznie).
Odmienne stanowisko zostało przyjęte przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 7 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.546.2021.4.MG w zakresie stawki opodatkowania ryczałtem czynności związanych z osiąganiem przez podatnika przychodów z wyświetlania reklam przez oglądających filmy wideo. Zdaniem organu, jeżeli tego rodzaju usługi są sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 73.12.20.0: „Pośrednictwo w odsprzedaży miejsca lub czasu na cele reklamowe”, to przychód uzyskany przez przedsiębiorcę z tego tytułu może podlegać opodatkowaniu stawką 15% ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. o ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Aby prawidłowo wybrać właściwą stawkę ryczałtu, każdorazowo konieczna jest analiza sytuacji podatnika.
Przychody z reklam a VAT
Uznanie, że twórca lub streamer prowadzi działalność gospodarczą, ma się nieco inaczej na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zdaniem organów podatkowych, nawet hobbystyczne prowadzenie kanału na platformach internetowych w wolnych chwilach może stanowić działalność gospodarczą. Twórca lub streamer posiada konto na danej platformie na wyłączność. Może on również decydować, w którym momencie filmu pojawiają się reklamy. Za możliwość publikacji reklam twórca otrzymuje określoną kwotę zależną od ilości wyświetleń.
Organy podatkowe stoją na stanowisko, że czynność wyświetlania reklam przy publikowanych filmach na platformie internetowej należy uznać za świadczenie za wynagrodzeniem, usług udostępniania prowadzonego przez twórcę konta internetowego w celu zamieszczania na tym koncie reklam przez zleceniodawcę. W konsekwencji świadczenie powyższych usług będzie stanowiło działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Jak stwierdził organ w interpretacji o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.19.2022.7.JSZ, prowadzenie konta na platformie internetowej należy uznać za czynności z zakresu sfery prywatnej, natomiast udostępnianie powierzchni w celach reklamowych nosi znamiona uczestnictwa w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Organ wskazał również, że czynności udostępnienia powierzchni reklamowej na prowadzonym koncie na platformie internetowej w analizowanej sprawie stanowią usługi elektroniczne, o których mowa w art. 2 pkt 26 ustawy w związku z art. 7 rozporządzenia wykonawczego 282/2011. Dla usług elektronicznych świadczonych na rzecz podatników ustawodawca nie przewidział szczególnych zasad ustalenia miejsca świadczenia, a w konsekwencji znajdzie zastosowanie zasada ogólna, zgodnie z którą miejsce świadczenia, a tym samym opodatkowania usługi, powiązane jest z miejscem odbioru tej usługi.
Zatem, jeśli usługobiorca, będący podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług, posiada siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium Polski oraz nie posiada on na terenie Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, dla którego byłyby świadczone opisane usługi – to miejscem świadczenia i opodatkowania usług będzie, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, terytorium państwa, w którym ten usługobiorca ma swoją siedzibę. W konsekwencji, w przypadku platformy YouTube oraz Twitch usługi te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.
Przychody z afiliacji
Oprócz przychodów z tytułu wyświetlania reklam, internetowi twórcy mogą uzyskiwać przychody z afiliacji, czyli poprzez udostępnianie linku lub kodu do innych serwisów i uzyskiwanie prowizji od sfinalizowanej transakcji pomiędzy widzem a danym serwisem.
Tego rodzaju przychody również mogą być rozliczane albo poza albo w ramach działalności gospodarczej. Przy czym w każdym z przypadków możliwy jest wybór opodatkowania na zasadach ogólnych, jak również ryczałt 8,5/12,5%.
Dla możliwości wyboru opodatkowania w formie ryczałtu istotna jest klasyfikacja usług do odpowiedniego grupowania PKWiU.
Organy podatkowe w interpretacjach o sygn. 0115-KDIT1.4011.862.2021.2.MK oraz 0113-KDIPT2-1.4011.1209.2021.2.ID potwierdzają możliwość zastosowania 8,5% stawki ryczałtu w przypadku świadczenia usług sklasyfikowanych wg symbolu PKWiU: 63.11.20 – Sprzedaż czasu lub miejsca na cele reklamowe w Internecie. Natomiast gdyby świadczone usługi były usługami związanymi z przetwarzaniem danych – uzyskiwane przychody podlegałyby opodatkowaniu 15% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. i ustawy o ryczałcie.
Przychody z donate’ów
Donate’y to bardzo popularne źródło przychodów oferowane w ramach platformy Twitch. Polegają one na przekazaniu środków wybranemu twórcy poprzez szybki system płatności. Portale pośredniczące między twórcą a widzem pobierają określone kwoty za pośredniczenie w transakcji i świadczone usługi. Wpłaty te są dobrowolne.
Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
W przypadku donate’ów darczyńcą jest każda osoba wspierająca streamera, przekazująca środki pieniężne. Nie otrzymuje ona nic w zamian. Wpłaty widzów wynikają z chęci pomocy streamerowi w dalszym rozwoju kanały i budowaniu społeczności. Ich głównym celem nie jest uzyskanie czegoś w zamian. W zamian za wsparcie widz może otrzymać wyrazy wdzięczności, które mają charakter symboliczny i nie stanowią równowartości dokonywanych wpłat.
Opodatkowanie kształtować się będzie w zależności od przyporządkowania widza do odpowiedniej grupy podatkowej oraz od wysokości wpłaconej przez widza kwoty.
Widzowie mogą dokonywać darowizn wielokrotnie, zatem zastosowanie znajdzie art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.
Streamer zobowiązany jest do składania zeznania podatkowego w każdej sytuacji, w której kwota otrzymana od jednej osoby sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie otrzymanie darowizny przekroczy 9.637 zł – jeżeli darczyńcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej, 7.276 zł – jeżeli darczyńcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, 4.902 zł – jeżeli darczyńcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Należy podkreślić, że prowadzenie przez streamera działalności gospodarczej nie stoi na przeszkodzie uznania za darowizny wpłat otrzymywanych od widzów. Ustawa o podatku od spadków i darowizn w art. 1 ust. 1 wprost stanowi, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie ogranicza katalogu podmiotów podlegających ustawie wyłącznie do osób fizycznych nieprowadzących działalności. Podatnikiem może być zatem każda osoba fizyczna, w tym również osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą.
Pamiętajmy jednak, że podatkowi od spadków i darowizn nie podlegają przysporzenia opodatkowane (w tym również opodatkowane i zwolnione) podatkiem PIT. W związku z powyższym z racji brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT, w którym zwalnia się od podatku świadczenia otrzymane od osób należących do I i II grupy podatkowej, darowinzy otrzymane od osób z przywołanego kręgu nie będą w ogóle podlegały opodatkowaniu, w tym również powyższej opisanych limitów i to bez konieczności ich zgłoszenia.
W interpretacji z dnia 28 sierpnia 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4015.49.2020.3.MM, organ wskazał, że istotą tego typu donacji jest to, że nie ma relacji między konkretną usługą wykonywaną przez podatnika, a pieniędzmi wpłacanymi przez darczyńcę.
Stanowisko pozwalające na uznanie za darowiznę wpłat otrzymywanych przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą organ przyjął również w interpretacjach o sygn. 0111-KDIB2-3.4015.38.2020.4.BD oraz 0111-KDIB2-2.4015.72.2020.4.MM.
