Tzw. „Estoński CIT” a ściślej mówiąc „ryczałt od dochodów spółek” obowiązuje od 1 stycznia 2021 r., jednakże dotychczas cieszył się nikłym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców (nieco ponad 300 spółek w całej Polsce zdecydowało się na tę formę opodatkowania).

Polski Ład obok budzących ogromne emocje zmian dotyczących zwłaszcza składki zdrowotnej dla przedsiębiorców czy też regulacji w zakresie „ukrytej dywidendy” (zobacz nasz artykuł https://kms-kancelaria.pl/ukryta-dywidenda-czyli-nowe-wylaczenia-z-kosztow-cit-od-2023/) wprowadza również od 2022 r. zmiany, które z pewną dozą „nieśmiałości” należy ocenić jako bardzo pozytywne …  Wśród nich są zmiany w przepisach dot. Estońskiego CIT-u. A zatem to się jednak opłaca ?

Estoński CIT – co to jest ?

Estoński CIT to specjalny sposób opodatkowania spółek (objętych CIT-em), który pozwala na niepłacenie na bieżąco podatki CIT do czasu wypłaty dywidendy na rzecz wspólników. Zatem następuje odroczenie zapłaty podatku CIT do momentu dystrybucji zysku do wspólników. Pozwala to „zaoszczędzić” środki finansowe, które spółka zamiast na podatki może przeznaczyć na inwestycje czy na środki obrotowe. System ten jest z powodzeniem stosowany w Estonii (stąd potoczna nazwa „Estoński CIT”). Polskie regulacje są jednak bardziej rygorystyczne, niż estoński pierwowzór.

Co się zmienia od 2022 ?

Polski Ład prowadza od 2022 szereg ułatwień, w tym przede wszystkim:

• zniesiono limit przychodów podatnika poniżej którego Estoński CIT był niemożliwy
• uchylono obowiązek ponoszenia określonych nakładów inwestycyjnych,
• ułatwiono wejście w tzw. ryczałt od dochodów spółek (Estoński CIT), poprzez możliwość niezapłacenia tzw. „podatku na wejściu” od obowiązkowego przed przystąpieniem do Estońskiego CIT przejścia z wyniku podatkowego na rachunkowy (pod warunkiem, że pozostanie się w Estońskim CIT przez 4 lata),
• rozszerzono Estoński CIT na spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne,
• od 2022 r. można wejść w Estoński CIT także w trakcie roku podatkowego.

Przesłanki formalne Estońskiego CIT

Spółka aby mogła być objęta ryczałtem od dochodów spółek musi:

1. być spółką kapitałową (sp. z o.o., S.A.), spółką komandytową albo komandytowo-akcyjną – bez limitu przychodów, w której udziałowcami (akcjonariuszami, wspólnikami) są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych do otrzymania świadczenia, w tym również jako założyciele, fundatorzy, beneficjenci trustu, fundacji czy innego podmiotu powierniczego,
2. nie posiadać udziałów, czy innych tytułów uczestnictwa w innych spółkach,
3. mniej niż 50% jej przychodów ma tzw. charakter pasywny (przychody z dywidendy/odsetek, opłaty licencyjne, itp.),
4. zatrudniać zasadniczo co najmniej 3 osoby w pełnym wymiarze czasu pracy, bądź ponosić wydatki na wynagrodzenia w wysokości co najmniej 3 krotności przeciętnego wynagrodzenia,
5. nie być instytucją finansową, pożyczkową, podatnikiem w ramach specjalnej strefy ekonomicznej, w stanie upadłości bądź likwidacji,
6. nie został utworzona przez połączenie lub podział (okres karencji na wejście do Estońskiego CIT to 2 lata podatkowe bądź 24 miesiące).

Wymogi ryczałtu od dochodów spółek

W ramach tzw. przygotowania do wejścia należy:

1. sporządzić informację o różnicach w przychodach i kosztach, które wynikają z ich odmiennej klasyfikacji dla celów prawa podatkowego oraz prawa bilansowego (tj. dostosować wynik podatkowy do wyniku bilansowego spółki) i obliczyć „podatek na wejściu”,
2. sporządzić informację o dochodzie z przekształcenia (o ile nastąpiło przekształcenie) wynikającej z różnic między nadwyżką wartości bilansowej majątku spółki ponad ich wartość podatkową,
3. wyodrębnić w kapitale własnym kwoty zysków niepodzielonych i kwoty zysków podzielonych, które odniesiono na kapitały (wypracowanych w latach poprzednich) oraz wyodrębnić kwoty niepokrytych strat poniesionych w latach poprzednich,
4. złożyć zeznanie roczne za rok poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem określające m.in. hipotetyczny podatek tzw. podatek na wyjściu (po upływie 4 lata pozostawania w Estońskim CIT podatek ten wygasa w całości) oraz ewentualny dochód z przekształcenia;
5. złożyć odpowiednie zawiadomienie o zamiarze stosowania Estońskiego CIT.

„Ukryte zyski”

Estoński CIT ogranicza możliwość świadczeń między spółką a wspólnikami w inny sposób, niż wypłata dywidendy. Przez „ukryte zyski” rozumie się bowiem świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec albo akcjonariusz lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem lub akcjonariuszem. Jeśli dane świadczenie zostanie uznane za „ukryty zysk” to nie będzie kosztem podatkowym dla spółki.

Przykładowo „ukrytym zyskiem” (nie jest to oczywiście katalog zamknięty) może być:

• kwota pożyczki (kredytu) spółkę przez podatnika udziałowcowi,
• nadwyżka wartości transakcji ponad kwotę, którą by ustaliły podmioty niezależne („ukrytym zyskiem” będzie wyłącznie wartość świadczeń przekraczająca ceny rynkowe świadczeń ustalone według przepisów o cenach transferowych),
• wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia wartości udziału (akcji);
• darowizny, wydatki na reprezentację.

Jednocześnie pewne określone w przepisach świadczenia nie są traktowane jako „ukryte zyski” np. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę do wysokości nie więcej jednak niż pięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Tematyka „ukrytych zysków” jest bardzo obszerna i istotna dla właścicieli spółek. Będzie przedmiotem osobnego artykułu na naszych blogu w ramach cyklu artykułów o Estońskim CIT. Na marginesie należy wskazać, iż przepisy o „ukrytych zyskach” różnią się od regulacji dotyczących „ukrytej dywidendy”, która ma zacząć obowiązywać od 2023 r. i dotyczyć spółek będących podatnikami CIT, ale nie działających w ramach reżimu „Estońskiego CIT”.

I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Zalety Estońskiego CIT:

• brak płacenia na bieżąco podatku CIT przez spółkę – podatek CIT i podatek od dywidendy jest płatny dopiero przy wypłacie dywidendy do wspólników,
• możliwość reinwestowania środków finansowych zamiast płacenia na bieżąco podatków,
• niższe opodatkowanie transferu zysku – w małego podatnika łączny koszt ekonomiczny podatku CIT i podatku od dywidendy to 20%, a u “dużego podatnika” to 25% – w „klasycznej” spółce z o.o. u „małego” podatnika to 26,29%, a u „dużego” podatnika to 34,39%.

Wady ryczałtu od dochodów spółek:

• konieczność dostosowania sprawozdania finansowego do zasad bilansowych w celu obliczenia „podatku na “wejściu”,
• stosowanie bilansowych zasad księgowości do obliczania podatku,
• wejście do estońskiego CIT na co najmniej 4-letni okres – wcześniejsze wyjście powoduje liczne sankcje podatkowe,
• spółka nie może należeć do grupy kapitałowej,
• trzeba zatrudniać co najmniej 3 pracowników,
• obowiązują przepisy o „ukrytych zyskach”, które powodują, iż część rozliczeń między wspólnikami a spółką nie może być kosztem podatkowym dla spółki.

Chyba się jednak opłaca

Podsumowując zalety i wady Estońskiego CIT należy wskazać, iż reżim „ryczałtu od odchodów spółek” od 2022 r. może być atrakcyjną alternatywą dla klasycznego opodatkowania CIT spółek z o.o. czy spółek komandytowych. W wielu przypadkach zastosowanie Estońskiego CIT może zmniejszyć obciążenia podatkowe i wygenerować dodatkowe środki pieniężne w spółce, które można wykorzystać dla rozwoju biznesu.

Oczywiście w przypadku każdej spółki niezbędna jest indywidualna analiza z udziałem doradców podatkowych w celu identyfikacji korzyści i zagrożeń związanych z Estońskim CIT-em. Wtedy odpowiedź na pytanie „czy estoński CIT się opłaca” będzie … oczywista.